Artan hayat pahalılığı ve günden güne azalan alım gücü nedeniyle çıkmaza giren vatandaş çareyi borçlanmakta buluyor. Borçların geriye ödenmesinde ise sıkıntılar giderek büyüyor. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi yayınladığı son verilere göre, 2023 yılı sonu itibariyle bireysel kredi kullanan kişi sayısı (takipteki krediler hariç) son bir yılda 2 milyon kişi artarak 40 milyon kişi olurken, söz konusu süreçte ortalama kredi bakiyesi ise 41 bin TL’den 69 bin TL ‘ye yükseldi. 2023 yılında, bir önceki yıla göre bireysel kredi veya bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı 1 milyon 320 bin kişi oldu.
2019’DA DİP YAPMIŞTI
Pandemide alınan birtakım önlemler neticesinde yasal takibe düşen kişi sayısında azalma görülmüş, batık krediler takibe düşmeden banka bilançolarında yüzdürülmeye başlanmıştı. BDDK tarafından yapılan düzenlemeler takipteki alacaklar oranının oldukça sınırlı kalmasını sağladı. Bunun sonucunda 2019’da 1.4 milyon olan yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı 2020’de 690 bine kadar düşmüştü. 2021’de 1.7 milyon kişi, 2022’de ise 1.5 milyon kişi kredi ve kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe alındı. BDDK verilerine göre 23 Şubat itibarıyla bireysel krediler ve bireysel kredi kartlarında takipteki alacaklar tutarı 194 milyar 420 milyon TL’ye yükselirken, borcundan dolayı bankalarla mahkemelik olan kişi sayısında bu yıl artışın kaçınılmaz olduğu görülüyor. TBB son raporunda ,bireysel kredi ve kredi kartı borcunu ödememiş gerçek kişilerden borcu devam etmekte olan kişi sayısı ise 3 milyon 810 bin 476 kişi olarak açıklandı.
Bankaların verdiği ihtiyaç kredisi miktarı son bir yılda yüzde 72 artarken, bireysel kredi bakiyesi en fazla artan şehir Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP’nin en yüksek oyu aldığı Bayburt oldu. TBB verilerine göre son 12 ay içerisinde bireysel kredi riski en hızlı büyüyen il yüzde 127 ile Bayburt olurken, bu ili yüzde 120.9 ile Şiırnak, yüzde 117.4 ile Siirt takip etti.
TBB raporuna göre, Türkiye genelinde kişi başına ortalama bireysel kredi kartı riski 2023 Aralık itibarıyla 32.843 TL’ye ulaştı. Oysa bu tutar 2023’ün Ocak ayında 13.386 TL seviyesindeydi. Kişi başına düşen ortalama bireysel kredi kartı risk bakiyesinde yüzde 145’lik artış görüldü. Kişi başına ortalama bireysel kredi kartı riskinde 37.664 TL ile Adana ilk sırayı alırken, İstanbul 37.005 TL ile ikinci sırada yer aldı. Ankaralılar ise 35.553 TL kişi başına ortalama kredi kartı borcu üçüncü sıraya yerleşti.
