BM'NİN ''ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI'' NDA TBB’DEN ÇALIŞTAY

Yerel yönetimlerin kooperatifçilik alanındaki rolü, katkıları ve potansiyelinin değerlendirildiği çalıştayda; belediyelerin sosyal ve ekonomik kalkınmayı destekleyen kooperatif modellerini yaygınlaştırma yolları, yeni nesil kooperatifçilik uygulamalarıyla entegrasyon süreçleri ele alındı.

Belediye başkanları, yerel yöneticiler, akademisyenler, kooperatif ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinden yaklaşık 150 katılımcıyı bir araya getiren çalıştay, karşılıklı bilgi ve deneyim paylaşımına olanak sağladı.

İki gün boyunca devam eden çalıştayın açılış konuşmaları TBB Genel Sekreteri Suat Yıldız ile Prof. Dr. İlhan Tekeli yaptı.

Yılız: “TBB olarak küresel gündemi yakından izliyoruz”

TBB Genel Sekreteri Suat Yıldız, Birleşmiş Milletlerin 2025’i ‘Uluslararası Kooperatifler Yılı’ olarak ilan etmesinin nedenin, ‘Kooperatifler Daha İyi Bir Dünya İnşa Eder’ anlayışıyla başarılı modelleri bulmak, tartışmak ve yaygınlaştırmak olduğunu ifade etti. 

Yıldız, TBB’nin küresel gündemi yakından takip ettiğini vurgulayarak, “Ülkemizin üyesi olduğu uluslararası kuruluşların daha iyi bir gelecek için alternatif model arayışlarına yönelmesini önemsiyoruz. Küresel bir gündemin de ancak; ulusal ve yerel düzeydeki koşullara, modellere ve gelişme potansiyellerine göre şekillenebileceğinin farkındayız.” dedi. 

Yıldız, çalıştaydan elde edilecek bilgi ve fikirlerin, TBB’nin gelecek çalışmalarına yön vereceğini ve model oluşturmaya dönük projelerin temelini oluşturacağını vurguladı. 

Tekeli: “Kooperatifçilik ve belediyecilik samimiyet testidir”

Yerel Yönetimler ve Kooperatifçilik Çalıştayı’nda konuşan Prof. Dr. İlhan Tekeli, belediyecilik ve kooperatifçilik ilişkisinin geliştirilmesi gerektiğini vurgularken, yeni bir belediyecilik anlayışı ve yerel demokrasi bilinci çağrısında bulundu. Hem belediyecilik hem de kooperatifçilik konularında uzun yıllardır çalıştığını anlatan Tekeli, bu alanların geliştirilmesi ve güçlendirilmesinden yana olduğunu ifade etti. 

Yerel yönetimlerin güçlenmesi gerektiğini vurgulayan Tekeli, zihniyet dönüşümü olmadan bunun mümkün olamayacağını dile getirerek “Yerel yönetimlerin güçlenmesini istiyoruz ama kafalar hala merkeziyetçi. Kooperatifçilik ve belediyecilik samimiyet testidir.” diye konuştu.

Çalıştayda, moderatörlüğünü TBB Koordinatörü Doç. Dr. Deniz Yıldırım’ın üstlendiği “Kooperatifçilik: Yapılanlar, Yapılamayanlar ve Yapılabilecekler” paneli yapıldı.

Panelde; İngiltere Lancashire Üniversitesinden Prof. Dr. JulianManley, Barselona Üniversitesinden Dr. Iolanda Bianchi ve Ticaret Bakanlığı E. Başmüfettişi Hakan Turgay görüşlerini açıkladı. 

Karayalçın: “Ne yapacaksan halkla birlikte yapacaksın”

Çalıştayın ikinci gününde, Eski Başbakan Yardımcısı ve Eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Karayalçın konuşma yaptı. Belediyecilik ve kooperatifçilik alanındaki tecrübelerini ve gözlemlerini paylaşan Karayalçın, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde hayata geçirilen kentsel dönüşüm projeleri hakkında detaylar aktardı. 

Halkın talep ve katılımı olmadan kooperatif projelerinin başarılı olmayacağına vurgu yapan Karayalçın, “Ne yapacaksan halkla birlikte yapacaksın. Talep örgütlenmesi, insanların kazanım elde edecekleri projelere coşkulu biçimde katılmasını sağlıyor. İnsanlar bekledikleri, elde etmeyi umdukları kazanımların bir an önce gerçekleşmesi için projeye asılıyor, adeta proje muhafızı oluyorlar.” şeklinde konuştu.

Çalıştay Panelleri

Çalıştay, “Barınma Hakkı, Yerel Yönetimler ve Kooperatifçilik”, “Yerel Yönetimler ve Enerji Kooperatifleri”, “Bakım, Yerel Yönetimler ve Kooperatifçilik Çözümleri” ve “Tarımsal Kalkınmada Kooperatifler ve Yerel Yönetimler” başlıklı paneller ile devam etti.

Çalıştay kapsamında, Bakım, Barınma, Enerji ve Tarım başlıklarında atölye çalışmaları yapılan çalıştayda, Prof. Dr. Mustafa Kemal Bayırbağ’ın moderatörlüğünde, “Barınma Hakkı, Yerel Yönetimler ve Kooperatifçilik” Paneli gerçekleşti. Panelde Öncül Kırlangıç Işıl, Prof. Dr. Aylin Çiğdem Köne ve Dr. Jennifer Duyne Barenstein değerlendirmelerde bulundu. 

TBB Belediye Akademisi Müdürü Doç. Dr. Evren Haspolatmoderatörlüğünde gerçekleştirilen “Yerel Yönetimler ve Enerji Kooperatifleri” başlıklı panelde de enerji kooperatifçiliğinin mevcut durumu, karşılaşılan zorluklar ve çözüm önerileri ele alındı. Panelde, Guelph Üniversitesinden Dr. Derya Tarhan, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinden Prof. Dr. Tayfun Büke, Groningen Üniversitesinden Dr. Ethemcan Turhan ve Kamu İhale Kurumundan Uzman Çağlar Çetinbaş ise görüşlerini dile getirdi. 

Tarımsal kalkınmada kooperatiflerin gücü 

İzmir Demokrasi Üniversitesinden Doç. Dr. Emel Karakaya'nın moderatörlüğünde gerçekleşen “Tarımsal Kalkınmada Kooperatifler ve Yerel Yönetimler” başlıklı panelinde, Nilüfer Belediye Başkanı Şadi Özdemir, Ankara Üniversitesinden Prof. Dr. Bülent Gülçubuk, Gazi Üniversitesinden Dr. Fahriye Yavaşoğlu ve Gaziantep Üniversitesinden Dr. Uygar Dursun Yıldırım konuşmacı olarak yer aldı. Panelde, belediyelerin kooperatiflere bakışı ile kooperatiflerin yerel yönetimlerle ilişkilerine dair değerlendirmeler yapıldı. Kooperatiflerin karşı karşıya olduğu kapasite sorunları, mevzuattaki engeller ve belediyelerle olan iş birliği süreçleri farklı boyutlarıyla ele alındı.

Bakım modelleri 

Doç. Dr. Emel Memiş’in moderatörlüğünde gerçekleşen "Bakım, Yerel Yönetimler ve Kooperatifçilik Çözümleri Paneli"nde ise Ticaret Bakanlığı Emekli Başmüfettişi Hakan Turgay,  Bakım Atölyesi'nin çıktılarını aktardı. Bakım hakkında bilgiler paylaşan Dr. Deniz Ay,  bakım kooperatifçiliğine ilişkin yurt içi ve yurt dışı örneklerine değindi. Prof. Dr. Özgür Arun, yaşlı bakımı konusunda yeni modelleri, yatırım ve standartları üzerine değerlendirmelerde bulunurken Doç. Dr. Başak Akkan ise bakımın teorik çerçevede irdelemesini yaparak bakım krizini anlattı. Son konuşmacı Kooperatif ve Sosyal Dayanışma Ekonomisi Uzmanı Ayşe Turunç Kankal sunumunda, bakım kooperatifçiliğine dair ihtiyaçlar ve rehber olacak sorular üzerinde durdu.