10746,98%0,04
40,59% 0,02
47,10% 1,43
4394,42% 2,22
7018,29% 1,30
Kalp-damar hastalıkları, tüm dünya ölçeğinde en sık ölüm nedenidir ve bütün ölümlerin üçte birini oluşturur. Dolayısıyla bu hastalığın risk faktörlerinin tanınması ve zamanında önlem alınması hayati önem taşır. Kalp-damar hastalıklarının önlenebilen hatta ortaya çıktığında geri çevrilebilen hastalıklar olduğunu belirten İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bunun için dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle anlattı:
Prof. Dr. Osman Erk
Kalp-damar hastalıklarında risk faktörleri başlıca iki bölümde değerlendirilir. Biri değiştirilemez risk faktörleridir. Bunlar şöyle sıralanabilir:
Aile öyküsü: Birinci derece akrabalarında (anne, baba, kardeş) kalp damar hastalığı olanlarda risk yüksektir.
Yaş: İleri yaşla birlikte kalp damar hastalığı riski giderek yükselir. Bu gençlerde hastalığın ortaya çıkmayacağı anlamına gelmez.
Cinsiyet: Kalp damar hastalıkları erkeklerde kadınlara göre daha erken yaşlarda ve daha sık ortaya çıkar. Menopozdan sonra ise kadınlarda da risk artar ve hemen hemen eşitlenir.
Sigara içmemek, ideal kiloya sahip olmak, haftada üç buçuk saat egzersiz yapmak, Akdeniz tarzı beslenmek (Tahıl, kuru baklagil, taze sebze-meyve, balık, zeytinyağı bakımından zengindir), un, şeker, yağ ve tuzu kısıtlamak, özellikle işlenmiş, katkılı, trans yağ ve mısır şurubu içeren gıdalardan uzak durmak ve stres yönetimi kalp damar hastalıkları riskini büyük ölçüde azaltır.
Kalp-damar hastalıklarına karşı değiştirilebilir risk faktörleri ise şunlardır:
Sigara: Kanın akışkanlığını azaltır ve pıhtılaşmayı artırarak damar sertliğinin ilerlemesine sebep olur. Bu nedenle kalp damar hastalığı riskini iki kat artırır. Erken yaşta sigara içmeye başlamak, uzun süre ve fazla sigara içmek riski yükseltir.
Hipertansiyon: Kan basıncının 120/80 mmHg'den yüksek olması risk faktörüdür. Yüksek kan basıncı kalp üzerindeki stresi artırır.
Şeker hastalığı: Koroner kalp hastalığı eş değeri olarak bilinir. Şeker hastalarının yarısından fazlasında kalp hastalığı görülür.
Egzersiz yapmamak: Egzersizin süresi ve sıklığı arttıkça yararı da artar.
Alkol: Aşırı alkol hipertansiyon ve kalp yetersizliğine neden olur, bu nedenle risk faktörüdür.
Obezite: Kalp damar hastalığı ve felç riskini artırır. Kiloya dikkat etmek gerekir.
Stres: A tipi kişilik karakterlerine sahip kişilerde (tutkulu, sabırsız, aceleci, saldırgan, yarışmacı, iddialı) risk artar.
Kötü kolesterolün yüksek olması: Kötü kolesterolün (LDL) yüksek olması en önemli risk faktörlerinden biridir.
İyi kolesterolün düşük olması: İyi kolesterol'ün 60 mg/dl'den yüksek olması kalp damar hastalığı için koruma sağlar. Düşük HDL değerleri ise risk oluşturur.
