9486,56%0,12
39,20% -0,11
44,64% -0,54
4175,09% -1,44
6833,74% 0,00
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’i Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, Kur Korumalı Mevduatların zorunlu karşılık oranı vadeye göre farklılaştırılırken, KKM’nin yoğunlaştığı 6 aya kadar vadelinin zorunlu karşılık oranı 10 puan artırılarak yüzde 25'e yükseltildi.
TL vadeli mevduata geçişi teşvik eden bir adım olarak, 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli Kur Korumalı Mevduatlar için zorunlu karşılık oranı yüzde 25’e çıkarıldı. 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranı ise yüzde 5 olarak belirlendi.
Daha önce kur korumalı hesaplarda zorunlu karşılık tesis etme yükümlülüğü tüm vadeler için yüzde 15’ti.
Böylece piyasada oluşan TL likidite fazlası, zorunlu karşılık oran artışıyla sistemden çekilmeye devam edilecek. Aynı zamanda TL vadeli mevduatlar desteklenirken, KKM’de uzun vade öne çıkarılacak.
TCMB Para Politikası Kurulu’nun 24 Ağustos 2023 tarihli kararıyla faiz artırımının yanı sıra parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararlarının alınmaya devam edileceği belirtilmişti.
Ekonomist ve ekonomi yazarı Turhan Bozkurt yaşananları herkesin anlayacağı bir dille özetlemiş:
Banka genel müdürlerine, “Biz faizi enflasyon üzerine çıkaramıyoruz. Siz mevduat faizini artıracaksınız.” talimatı verilmişti. TCMB’nin hesabına göre masaya yumruğunu vurmak KKM’yi imha etmek için kâfi gelecekti.
KKM’DEN ÇIKAN PARA TL’DEN İMTİNA ETTİ
Hiç de öyle olmadı. KKM hesaplarında ilk hafta 37 milyar liralık net çıkış olsa da müteakip hafta çıkış 20 milyar dolar civarında kaldı. Hâlâ 3 trilyon 370 milyar lira KKM otoparkında.
Çıkan para TL mevduat yerine, döviz tevdiat hesabına (DTH) ya da nakit dövize meyletti. Bankalardaki DTH bir haftada 5 milyar dolara yakın arttı.
Üstelik bankalar, TCMB’nin talimatını yerine getirdiği ve yıllık mevduat faizini yüzde 50’ye kadar çıkardıkları hâlde mudi TL’den imtina etti.
TCMB mudinin KKM’den çıkması için vanayı daha fazla sıkabilir mi? Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in son beyanı KKM’de şahin tavırların döviz talebini hortlatacağını idrak ettiklerini gösteriyor. Şimşek, “Vatandaşımız müsterih olsun KKM devam edecek.”
Her ne kadar bankalara, “Mobil uygulamada KKM açmayın!” talimatı verse ve bazı bankalar hukuka aykırı talimatı harfiyen icra etse de vatandaş TL’ye güvenmiyor.
SEÇİME KADAR LASTİK PATLAMASIN, TOP ÇEVİR!
20 Ağustos tarihli tebliğde bankalar için tespit edilen KKM’den TL’ye geçiş hedeflerinden katılım bankalarının 30 Nisan 2024 tarihine kadar muaf tutulduğu belirtilmişti.
Başka bir ifade ile hükûmetin TCMB’ye talimatı gayet açık: 31 Mart 2024 Mahallî İdareler Seçimi’ne kadar vaziyeti idare edecek.
