11288,05%-0,71
41,10% 0,23
47,98% -0,04
4562,43% 1,19
7244,37% 0,74
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ağustos ayına ilişkin tarımsal girdi fiyatları ve üretici-market fiyat farklarını açıkladı. Bayraktar, artan girdi maliyetleri ve üretici ile market arasındaki farkın, çiftçiyi ciddi şekilde etkilediğini belirtti.
Girdi fiyatlarında ciddi yükseliş
Bayraktar’ın aktardığı verilere göre, elektrik fiyatları yıllık yüzde 12,8, tarım ilacı fiyatları yüzde 14,94 artarken, mazot yıllık yüzde 21,8 zamlandı. Gübre fiyatlarında ise yıllık bazda en yüksek artış üre gübresinde görüldü; yüzde 85,3’lük yükselişle çiftçiyi zor durumda bıraktı. Diğer gübrelerde de önemli artışlar yaşandı: DAP yüzde 56,9, 20.20.0 yüzde 51,7, CAN yüzde 39,3 ve amonyum sülfat yüzde 33,8 yükseldi.
Besi yemi ve süt yemi de yükseliş gösterdi: Besi yemi yüzde 34,5, süt yemi yüzde 31,8 arttı. Bayraktar, “Artan girdi maliyetleri, üreticinin gelirini ciddi şekilde baskı altında bırakıyor” dedi.
Üretici-market farkında uçurum
Ağustos ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla havuçta yaşandı. Üreticide 11 lira olan havuç, markette 47 lira 88 kuruşa satıldı. Havuçtaki fiyat farkı yüzde 335,3’ü buldu. Kabak, limon, patlıcan ve sivri biber de yüksek farklarla üreticinin gelirini eritti. Örneğin; üreticide 38 lira 75 kuruş olan limon, markette 152 lira 57 kuruşa satıldı.
Markette fiyatı en çok artan ürün yüzde 56 ile yeşil fasulye oldu. Kabak yüzde 55,4, salatalık yüzde 39,7, patlıcan yüzde 35,8 ve yumurta yüzde 19,2 arttı. En fazla düşüş ise kuru soğanda yaşandı: yüzde 9 azalışla fiyat 4,5 liraya geriledi. Üreticide ise limon yüzde 44,6 ile en fazla düşen ürün oldu.
Arz-talep dengesi fiyatları belirliyor
Bayraktar, fiyat değişimlerinin nedenlerini de açıkladı: “Çukurova’da erkenci limon üretimi fazla olunca fiyatlar düştü. Yazlık patatesin depolanamaması ve rekoltenin yüksek olması, üretici fiyatlarını 4,5 liraya çekti. Kuru soğanda üretim fazlalığı, maydanozda talebin sabit kalması fiyatları aşağı çekti. Yeşil fasulye, salatalık, patlıcan ve kabakta sezon sonu ve arz azlığı fiyatları yükseltti. Sivri biberdeki fiyat düşüşü ise arz fazlalığından kaynaklandı.”
Bayraktar, üreticilerin artan maliyetler ve piyasa dalgalanmaları karşısında desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Tarımda sürdürülebilir gelir için girdi fiyatlarının ve market fiyatlarındaki uçurumun azaltılması önem taşıyor.
